Noyabrın 12-si, Azərbaycan Respublikasının əsas qanununun - Konstitusiyanın qəbul edildiyi gün kimi tarixə düşmüşdür. 12 noyabr 1995-ci il tarixində ümumxalq referendumunun keçirilməsi ilə Azərbaycan Konstitusiyası qəbul edilmişdir. Bu, Azərbaycanın müstəqilliyini bərpa etməsindən sonra qəbul edilən ilk konstitusiya idi.

Azərbaycanın ilk Konstitusiyası 1921-ci il mayın 19-da I Ümumazərbaycan Sovetlər Qurultayında qəbul olunmuşdur. Sonrakı illərdə, 1925-ci il martın 14-də IV Ümumazərbaycan Sovetlər Qurultayında Azərbaycan SSR Konstitusiyasının yeni redaksiyası qəbul edilib. 1978-ci il aprelin 21-də qəbul edilmiş son konstitusiya isə, SSRİ Konstitusiyasına uyğunlaşdırılsa da, müəyyən məxsusluğa malik idi. Müstəqillik bərpa edildikdən sonra, yeni konstitusiya layihəsi üzərində ciddi iş aparılıb. 1994-cü ildən Prezident Heydər Əliyevin sədrliyi ilə konstitusiya komissiyası fəaliyyət göstərmiş və layihə 1995-ci ildə müzakirəyə verilib. Nəticədə, 1995-ci il noyabrın 12-də Azərbaycan Respublikasının ilk Konstitusiyası qəbul olunmuşdur.

Azərbaycanın yeni Konstitusiyası 5 bölmədən, 12 fəsildən və 158 maddədən ibarət olmuşdur. Konstitusiyaya 24 avqust 2002-ci il, 18 mart 2009-cu il və 26 sentyabr 2016-cı il tarixlərində referendum yolu ilə əlavələr və dəyişikliklər edilib. 1996-cı il fevralın 6-da Prezident Heydər Əliyevin sərəncamı ilə 12 noyabr Konstitusiya Günü elan edilmişdir. Bu il artıq üçüncü dəfədir ki, Konstitusiya Günü işğaldan azad edilmiş Azərbaycan torpaqlarında da qeyd olunur.

2020-ci ilin sentyabrın 27-dən başlayaraq, Azərbaycan Ordusunun həyata keçirdiyi əks-hücum əməliyyatları nəticəsində uzun illər düşmən tapdağı altında olan torpaqlar azad edilib. 2023-cü il sentyabrın 19-da üçtərəfli bəyanatın müddəalarının təmin olunması məqsədilə, Qarabağ iqtisadi rayonunda törədilən genişmiqyaslı təxribatların qarşısının alınması, Ermənistan silahlı qüvvələrinin birləşmələrinin mərmi-silah edilərək ərazilərimizdən çıxarılması, onların hərbi infrastrukturunun zərərsizləşdirilməsi və işğaldan azad edilmiş ərazilərə qaydana dinc əhali və bərpa-quruculuq işlərinə cəlb olunmuş mülki işçilər və hərbi qulluqçularımızın təhlükəsizliyinin təmin olunması məqsədilə bölgədə lokal xarakterli antiterror tədbirlərinə başlanılmışdır.

Ehtiyyat ölçüləri olaraq, 23 saatdan bir qədər çox davam edən tədbirlərin çərçivəsində Ermənistan silahlı qüvvələrinin birləşmələrinin ön xətt və dərinlikdə olan mövqeləri ilə yanaşı, uzunmüddətli atış nöqtələri, eləcə də döyüş vasitələri və hərbi təyinatlı obyektləri yüksək dəqiqlikli silahların tətbiqi ilə sıradan çıxarılıb. Düşmən ağ bayraq qaldıraraq təslim olmuşdur. Beləliklə, Azərbaycanın bütün ərazilərində Konstitusiya quruluşu bərpa edilmişdir.

Mənbə: Azərbaycanda Konstitusiya Günüdür