Masallıda Urbanizasiya Layihəsi və Müşahidələr

Son dövrlərdə sosial mediada Masalli şəhərində "Masalli Yaşayış Kompleksi" layihəsi ilə bağlı yayılan xəbər və iddialar geniş müzakirələrə səbəb olub. Layihəyə görə, 24 ədəd iki mərtəbəli binanın sökülməsi nəticəsində, yerində 8 ədəd 12 mərtəbəli yaşayış binası inşa ediləcək və bunun 10 ay ərzində tamamlanacağı bildirilir. Bu iddialar cəmiyyət arasında bir sıra haqlı suallar doğurur.

İlk Suallar

Ilk sual, bu cür irimiqyaslı layihəni həyata keçirmək səlahiyyətinin kimlər tərəfindən verildiyidir. Vətəndaşlara təqdim olunan "təmirli ev, artıq kvadratmetr, kirayə pulu" vədləri, ilk baxışdan cazibədar görünsə də, ciddi riyazi və texniki uyğunsuzluqlar təmsil edir. Cəmiyyət narahatdır ki, bu qeyri-real vədlər verilməsi hakları pozan bir yanaşma ola bilər. Həmçinin, Azərbaycanın İş Məcəlləsində işçi heyətinin iş saatları, istirahət günləri və iş təhlükəsizliyi dəqiq şəkildə müəyyənləşdirilmişdir. Buna görə də, 12 mərtəbəli 8 binanın cəmi 10 ayda tikilməsi mümkün görünmür. Aydındır ki, layihənin vaxtaşırı uzadılması zəruri ola bilər, bu isə sakinlərin kirayədə daha uzun müddət qalmasına səbəb ola bilər.

Sosial Ədalət və Sakinlərin Hüquqları

Layihənin cəmi 20-30%-lik yeni mənzil təklif etməsi cəlbedici olsa da, müqavilə və hüquqi təminat olmadan bu vədlərin yalnız şifahi səviyyədə qalması gələcəkdə narazılıqlara gətirib çıxara bilər. Kirayə ödənişlərinin (250-300 AZN) Masalli kimi bölgələr üçün uyğun görünməsi ilə yanaşı, ailə tərkibi, şəhər mərkəzinə yaxınlıq və bazar qiymətləri də ayrıca araşdırılmalıdır. Habelə, sakinlərin razılığı ilə bağlı ictimai dinləmələrin keçirilib-keçirilmədiyi aydın deyil. Sakinlərin hüquqları qorunmalı, onların fikirləri nəzərə alınmalıdır.

İnşaat Şirkətinin Məsuliyyəti

Layihəni həyata keçirən şirkət və onun rəhbəri Yalçın Kazımov tərəfindən verilən açıqlamalarda ətraflı məlumat təqdim edilsə də, müqavilələrin şəffaflığı, tikintinin keyfiyyəti və normativlərə riayət edilib-edilmədiyi məsələləri cəmiyyətdə müzakirə edilməlidir. Cəmiyyət açıq şəkildə inşaatın irəliləyəcəyi mərhələləri və keyfiyyəti haqqında məlumatlandırılmalıdır.

Texniki Uyğunsuzluqlar

Şirkət 8 binanın 10 ayda tamamlanacağını bildirir. Riyazi hesablamalar göstərir ki, hər bina üçün cəmi 37.5 gün vaxt düşür. Bununla yanaşı, tikinti müddətinin daha uzun müddət alacağı aydındır. Tikinti prosesi boyunca texniki normativlər göz önündə tutulmalı, betonun tam möhkəmləşməsi üçün minimum 28 gün gözlənilməlidir. Həmçinin, hər binanın inşası üçün eyni zamanda çoxsaylı briqadaların, texnikaların işləməsi tələb olunur ki, bu da əlavə logistika yükü yaradır.

Nəticə

"Masalli Yaşayış Kompleksi" layihəsi yalnız şeffaflıq, sosial ədalət və ictimai nəzarət olduğu təqdirdə müsbət urbanizasiya nümunəsi ola bilər. Aks halda, qeyri-real vədlərin yerinə yetirilməməsi cəmiyyətin etimadsızlığına və sosial gərginliyə səbəb ola bilər. Cəmiyyətə açıq şəkildə təqdim olunan bir tikinti cədvəli və mərhələlər vacibdir. Müstəqil texniki nəzarət orqanları və ictimai müşahidə qrupu prosesə cəlb edilməlidir. Bu cür ciddi urbanizasiya layihələri yalnız şəffaflıq və texniki əsaslandırma ilə həyata keçirilməlidir. Bu məsələlər ətrafında aparılan araşdırmalar davam edir, və müvafiq tərəfdaşların da fikirləri dinlənilməyə hazırdır.